U kent het misschien wel… Een verpleeghuisbewoner met dementie die veel en hard schreeuwt. Niet stil wil en kan zitten of hele dagen over de afdeling wil lopen. Die oneetbare dingen eet. Bang en angstig is en niet alleen kan zijn. Die slaat, schopt, krabt of bijt en zichzelf pijn doet of verwondt. Die veel huilt of juist geen emoties toont. Dit geeft soms zo’n machteloos gevoel. Nederland vergrijst. We worden steeds ouder en dementie komt vaker voor. Mensen gaan in vergelijking met vroeger steeds later in het ziekteproces naar een verpleeghuis of vaak helemaal niet. De mensen die wel naar het verpleeghuis gaan, zijn al verder in hun dementieproces óf laten gedrag zien waardoor het thuis niet meer gaat. In de verpleeghuizen zien we hierdoor steeds meer gedragsproblemen. Je wilt graag helpen, maar je weet niet hoe. Je vraagt je af of de cliënt nog wel gelukkig is en of je wel genoeg doet voor de cliënt. Weet dat je hier niet alleen in staat. Soms zijn situaties zo complex dat het fijn is dat er met mee wordt gedacht. Het D-zep consultatieteam, dat onderdeel is van D-zep Alliantie Twente, is gespecialiseerd en ondersteunt zorgmedewerkers, cliënten en hun naasten.  Wigarda Strampel, consulent D-zep consultatieteam, vertelt over haar ervaring.

Het consultatieteam bestaat uit medewerkers van allerlei verschillende disciplines. Zoals bijvoorbeeld verzorgenden, verpleegkundigen, ergotherapeuten, casemanagers dementie en psychologen. Alle Twentse instellingen die verpleeghuiszorg bieden, kunnen het consultatieteam inschakelen wanneer een zorgsituatie bij een cliënt vastloopt. Iedere consulent heeft ruim ervaring met werken met mensen met een dementie. Wigarda: “We kijken en denken mee. We starten altijd met een gesprek met het team en een gesprek met de behandelaren en het management. Tijdens dit gesprek bespreken we wat de problematiek is, maar ook hoe deze problematiek ervaren wordt. Vervolgens plannen we observatiemomenten en waar nodig een gesprek met de familie. We proberen een zo goed mogelijk beeld te vormen van de problematiek en eventuele oplossingen. We eindigen met een adviesgesprek met het team, behandelaren en management."

“Zo was er eens een cliënt met dementie, roepgedrag en onrust. Het multidisciplinaire team had van alles geprobeerd om dit te verminderen, maar niets hielp. Toen zijn wij ingeschakeld. De vraag was: ‘Hebben we alles geprobeerd of zijn er nog andere mogelijkheden?’. Samen met een collega-consulent ben ik met het team, met de behandelaren en de manager in gesprek gegaan. Daarna volgenden meerdere observatiemomenten. We zagen dat het team warme zorg bood, aangepast op de beleving van de cliënt. De cliënt sprak amper Nederlands, het team probeerde daarom in de clients eigen taal te communiceren. Ze haalden alles uit de kast om de problematiek te verminderen, zonder resultaat. Uiteindelijk hebben we, samen met het team, geconcludeerd dat je gedrag soms niet kúnt veranderen. Het team is geadviseerd dit te accepteren, te stoppen met pogingen het op te lossen en te kijken hoe de situatie voor de client, de medebewoners én het team dragelijk kon worden. Een andere insteek dus. Voor het team bleek dit te helpen. Het advies gaf rust en berusting."

Het consultatieteam neemt geen zorg of behandeling over. Het kijkt over de schouder mee, denkt mee, coacht en adviseert. De consulenten willen het multidisciplinaire team die een cliënt behandelt verder helpen in de zorgverlening. Ze kijken van een afstandje en kunnen hierdoor objectief, met een soort helicopterview, naar situaties kijken. Wigarda: “Als je langer in een lastige situatie zit, kun je soms niet meer goed breed en objectief kijken. Hoe fijn is het dan dat iemand anders jou helpt om door een andere bril te kijken? Ik heb nu zelf voor mijn locatie ook een D-zep consultatie aangevraagd, juist voor die objectieve kijk op de zaak."

Wigarda vervolgt: “Laatst was ik met een collega-consulent betrokken bij een cliënt met een ingewikkeld ziektebeeld die vaak enorm in paniek is en daardoor boos. We hebben de situatie vanuit zoveel mogelijk perspectieven bekeken (daarom is het zo mooi dat verschillende disciplines vertegenwoordigd zijn in D-zep). Daarnaast hebben we andere deskundigen benaderd voor specifieke adviezen. Het team stond open voor bredere adviezen, ook ten aanzien van belevingsgerichte, warme zorg. In de evaluatie bleek dat het team daar actief mee aan de slag is gegaan. Zo dragen we met elkaar bij aan een waardevol leven van deze cliënt, dat is echt geweldig."